Dhallaan Raad wayn.

W/Q:- Maxamed M Jaaj.

Asad waa nin aan da’diisu waynayn gu’ ahaanna 16 jir ah. Waxa  uu la nool yahay hooyadii iyo walaashii oo isaga ka yar hal sano. Muddo ka hor waxa dhintay aabbahood iyaga oo aan waawaynayn. Waxa kafaalo qaadday oo si fiican u korisay hooyadood. Waxa ay ku dartay iskuul labadoodaba. Sannad kaddib, waxa si lama filaan ah u allaysatay/dhimatay hooyadood oo ahayd isha kali ah ee ay ku noolaayeen  maaddaama oo aanay da’doodu waynayn aabahoodna hore u dhintay. Waxa labadii caruurta ahaa soo wajahay waayo adag  iyo agoonnimo.

Agoonnimo  iyo rajaynimo aan ehel lahayn waa dhib qofka ay ku dhacday oo kali ahi uu dareemi karo. Qaraabo iyo ehel ka agdhow midna malaha labadan yaraanta ku agoomoobay. Cid kaalmaysana ma filayaan. Dhimashada labadooda waalid waxa kaga sii daran ma aha dad nolosha u bisil oo xilasaamad ah.  Waa caruur gosha hooyadood ku jirtay, oo  hadda uun qaangaadhay. Qadar waa lama baaje’e  waxa khasab noqotay in ay wajahaan waayaha noocaas ah.

Dhaqanka bini aadamka qaybtiisa isu naxariisashada iyo u gargaaridda qofka dhibaatadu ku dhacday waxa ka mid ah in la garab galo inta dhibtaasi cusub tahay; balse gargaarkaasi ma noqdo mid waara oo la sii joogteeyo. Muddo bilo ah waxa hiil iyo hooba la garab istaagay jaarkii iyo intii ay ood wadaagta ahaayeen. Balse aakhirkii qof waliba bara-baraha ayuu ka baxay, oo waxa ay is arkeen iyaga oo gurigii ay waalidkood kaga tegeen kalidood jooga. Taasina waxa ay keentay in Asad fikir iyo faallo iskula hollado. Noloshiisa iyo tan walaashiina u meel dayo.

Haddii Asad talo ku caddaatay, sidanna wax u dhaceen waxa uu aad uga fikiray mustaqbalka walaashii oo isaga ka yar. Waxa uu xoog iyo xiniinba isugu geeyay  mustaqbalkeeda, kiisiina waxa uu ku laalmay geed dheer. Maskax waliba inta la adeegsado ayuun baa ay kaalin gashaaye, dhibaatadan yaraanta ku heshay waxa ay  galisay ku dhac iyo dhiirrasho nololeed oo ah sidii uu  hooyo iyo aabbo  ugu noqon lahaa walaashi oo aanay marnaba u dareemin hooyo la’aanta, ugana mid noqon lahayd bulshada caadiga ah ee ay la nooshahay. Balan Alle ayaa uu ku galay in ay sii wadato waxbarashadeeda. Si aanay u noqonin mid qayrkeed ka hadha oo waalid la’aantu ka muuqato ayaa uu guntiga u gaabsaday.

Markii muddo koobani kasoo wareegtay geeridii hooyadood; Asadna uu go’aan ku gaadhay in uu shaqo tago, waxa uu shaqadii koowaad ka bilaabay Hudheel wayn oo ku yaalay magaalada. Bilowgiiba, maaddaama oo aanu ahayn qof shaqo yaqaan ah, oo xirfad iyo aqoon lagu tixgaliyo haysta, waxa uu noqday weel xale. Inkasta oo aanay ahayn shaqo fiican amma ku filan baahiyaha aasaasiga ah ee  Asad iyo walaashii, balse waxa ay ahayd dani ku badday si uu u daboolo quutal-daruurigooda iyo rabitaanka walaashii.

Berigii uu yaraa, marka uu carruurta dhiggiisa ah wada ciyaarayaan waxa uu ku suntaa nin ad adayg ah, ciyaartana ma uu badsan jirin. Taa bedelkeeda waxa ku mashquuli jiray in uu wax sameeyo oo caruurta dhiggiisa ah baro sida loo sameeyo guryaha iyo baabuurta. Hooyadii ayaa marwalba ku canaanan jirtay in isaga oo yar uu u ban baxayo in uu shaqo gacmeed qabto. Alaabta guriga ka burburta iyo wixii shaqo farsamo u baahan isaga ayaa hooyadii u samayn jiray. Waxa uu ahaa nin yaraantiisiiba jeclaa shaqada iyo waxqabadaka gacanta.

Asad waxaa uu qaataa mushahar kooban oo aan dhaafin in uu ku  bixiyo iskuulka iyo waxyaabaha ay walashii u baahantahay sida adeeg bas, nusasaace iyo waxyaabo ay isku qurxiso. Waxa gabi ahaanba meesha  in uu ka fikiro mustaqbalkiisa, naftiisiina waxa ay la daristay dayow.  Ma helo cunto ku filan.  Waxa uu cunaa hadhaaga kasoo hadha  Hudheelka uu ka shaqeeyo. Ma iibsado dhar/hu’ fiican oo uu bulshada ku dhex galo. Ma helo wakhti uu asxaabtiisa la qaato. Intaasi oo dhan waxa kaga daran ma kordho mushaharkiisu, mana dallaco xaga shaqada.  Waxa uu kallahaa salaadda subax, waxa aanu soo hoydaa goor  habeen ah.  Hal  maalin oo fasax ayuu helaa,  oo uu uga faa’iidaysto sidii u walaashii ula kulmi lahaa. Maalintaas ayuu kala sheekaystaa halka ay marinayso hawlaheeda waxbarasho iyo nolosheeda caadiga ah.

Haddii muddo sanado ah sidaas ahayd nolosha Asad, waxaa uu ku guulastay inuu walaashii gaaadhsiiyo meel fiican. Shan sano  ka dib, Bilan oo ah Asad walaashii waxay ka qalin jabisay dugsiga sare iyadoo ku baastay darajo fiican. Waa farxad gaar ah oo u soo hoyatay Asad oo muddo badan u soo dhabar adaygay in uu arko walaashii oo ka dhex muuqata bulshada gaar ahaan inta aqoonta baratay. Waa maalin ka mid ah maalmahiisa ugu farxada badan.

Subaxiiba waxa uu galay suuqa si uu u soo gaddo  hadyado uu kaga farxiyo walaashii kolba waxa uu awoodo. Faraawillo iyo bushqado yaryar oo hadyado u badan ayuu labada gacmood ku soo kala qaaday. Isaga oo aad u faraxsan ayuu  isa  soo taagay madasha ay walaashii ku qalin jabinaysay, si uu uga qayb qaato farxada walaashii oo isaga u ahayd maalin qiimo gaar ah u leh. 

Waa madal la qurxiyay, dadka joogaana waa ay wada labbisan yihiin. Ardayda shucuur iyo farxad gaar ah ayaa ka wada muuqata. Meel waalidiinta iyo dadka ardayga qalin jabinaysa la socota ayuu fadhiistay. Halkaa ayuu kala socdaa dhammaan dhaqdhaqaaqa munaasibadda qalin jabinta oo markaa bilaabantay.

Bilan waxa ay kasoo muuqatay madasha ardaydu ku qalin jabinaysay iyada oo ku labbisan dharkii ardaydu xidhnayd ee qalin jabinta. Hareeraha ayay eegaytay, kaddibna waxa ay indhaheedu qabteen Asad oo faraawil cas kor u taagay, gacanta kalena kamarad sawir ku haya si uu muuqaal fiican uga qaado marka ay guddoonto shahaadada. Salaan dhoollacadayni ku lammaantay ayay gaadhsiisay iyada oo barxadda sare taagan. Markii ay guddoontay shahaadada dugsiga sare Asad oo ilmo isku soo taagtay farxad awgeed ayaa sacabka u tumay walaashii. Mar wuu farxay, oo waxa uu arkay midhihii uu gacantiisa ku beeray oo maanta u muuqda. Markalen waa uu yar murugooday; waxa uu isku arkay shucuur iyo xanuun hoose oo ku leh “haddii aad fursad aqooneed heli lahayd maanta oo kale halkan ayaad ku qalin jabin lahayd adiga oo faraxsan”. Waxa is arkay in uu nasiib u yeelan waayay oo uu waayay  xaq u lahaa in uu wax barto.

Xafladdii waa ay soo gobogabawday. Maalintaasna farxad iyo raynrayn ayuu kula qaatay Bilan, kuna  hanbalyeeyay guusha ay gaadhay. Waa maalin Asad iyo Bilan ba  qiimo gaar ah u leh. Saacadihii maalintaasi waxa ay ku dhaafeen qosol iyo dareen farxadeed.

Bilan way qalin jabisay. Hadda waa ardayad ka baxday dugsiga sare. May arag  dhib farabadan oo la mid ah ta uu la kulmay walaalkeed. Hammigeeda ugu wayni waa sidii ay sanadka soo socda isugu diyaarin lahayd jaamacad, una sii wadi lahayd waxbarashada sare oo ay uga sii mid ahaan layd ardaydii iyo asxaabtii ay wax la soo baratay. Bisha lixaad ee sanadka waa wakhtiga ay bilaabmaan jaamacadaha, ardayduna iska diwaangaliso si  ay bisha ku xigtaba u bilaabaan waxbarashada jaamacadda. Asad oo og kana war qaba in Bilan  doonayso in ay waxbarasho sare tagto ayaa bilaabay sidii uu arinkaas u gali lahaa. Laakiin su’aashu waxay tahay ma awoodaa Asad inuu walaashii jaamad ku daro dhaqaale ahaan? JAWAABTA OO KOOBANI WAA ‘MAYA.’

Haa waa nin karti badan, oo raganimo leh laakin miyuu haystaa aduun?. Waa nin ka shaqeeya shaqo hoose. Hudheel ayuu weel xale ka yahay. Ma qaato mushahar ku filan, balse wuu ku guulaystay in uu walaashii heerkan soo gaadhsiiyo. Labadaa arrimood ee inta cirka iyo dhulka isu jira ayuu doonayaa in uu hal mid ka wada dhigo.

Maalin Sabti ah, oo uu shaqadana fasax kaga maqnaa  8:00 subax nimo ayay Bilan u timi walaalkeed Asad, si ay ugu sheegto arrimaheeda iyo rabitaankeeda ah in ay jaamacad gasho.

“Walaal adiga ayaa u sabab ahaa in aan gaadho heerkan aan maanta taaganahay, waan kaaga mahad celinayaa marwalba sida fiican ee aad i garab taagantahay.”

“Waad mahadsantahay wallaal, aniga wanaaggaygu waa wanaaggaaga waan ku faraxsanahay in aad wax barato, oo aad noqoto gabadh aqoon leh.”

“Walaal waxaa la gaadhay xiligii jaamacadaha la gali lahaa, waxa aan doonayaa jaamacad asxaabtaydu ku badantahay inaan galo.” Ayay si ku tidhi Asad.

Bilan dalabkeeda ah in ay jaamacad gasho kama muuqdo doonitaan kali ah, laakiin waxa ku jira rabitaan ay rabto jaamacad asxaabteedu dhigato iyo kala doorasho qof ahaaneed. Taasina waxa ay caddaynaysaa in aanay wax badan kala socon waayaha iyo duruufaha dhabta ah ee ay ku noolyihiin iyada iyo Asad.

“Waa arrin fiican, waad dhiganaysaa jaamacad walaal sida ugu macquulsan.” Ayuu ku celiyay isaga oo u muujinaya rajo wanaagsan balse, balse waayihiisa laabta ku haysta, markalena is waydiinaya sababta aanay u dareensanayn xaalkooda nololeed iyo duruufaha adag ee kaga soo saaray waxbarashada dugsiga sare.

Asad marnaba iskumuu dayin in uu niyad jabiyo oo uu runta u sheego walaashii.  Waa arrin ku adag xaggiisa balse walaashii ma dhaaddana halka uu hawshaas ka taaganyahay. Waxa uu is waydiinayaa “haddii ay Bilan jaamacad waydo maxaa dhici kara? Siday macquul u tahay in  aad jaamacad gayso? Ma haysid aduun mana awoodid in aad jaamacad ka bixiso? Laakin sidee ayaanay walaashaa u dareensanayn xaalkaaga iyo duruufta dhaqaale?”. Waa su’aalaha uu Asad hoos ahaan isu waydiinayo isaga oo maskaxdiisa la kaashanaya. Balse waxa uu arkayay in aanay walaashii khalad lahayn maaddaama oo aanay arag nolol adag oo uu isagu halkii hooyadeed iyo aabaheedba ugu jiro. Waxa maskaxdiisa kusoo dhacday heestan uu ku luuqeeyo Maxamed Mooge AHN “DUMAR BAAD KA TAHAYOO WAXBA DUNIDA KAMA ODIG.”

Asad waxa hadal kusoo gaba-gabeeyey in ay Bilan jaamacad dhigan doonto. Bilan na waxa ay   laabta gashatay in ay sida ugu macquulsan u gali doonto  jaamacad oo ay halkii kasii wadandoonto waxbarashadeedii iyo nolosheedii caadiga ahayd.

Fikir iyo dedaal walba oo uu sameeyey Asad waxa uu ku guuldaraystay in uu helo dhaqaale uu Bilan jaamacad kaga bixiyo. Farsamo kasta oo uu sameeyey way ku adkaatay in uu gaadho xal. Muddo kooban ayaa ka hadhay wakhtigii uu walaashii kula ballamay in uu jaamacad geeyo. Maskaxda ayuu  tuujiyay waxa aanu ka fikiray hal qorshe oo adag, balse uu u arkayay xalka kaliya ee uu  gaadhi karo si walaashii jaamacadeeda u dhammaystiro.  Haddaba waa maxay qorshahaasi?.

City Hotel, waa Hudheelka uu Asad ka shaqeeyo. Sanad kasta bisha sagaalaad  waxa lagu qabtaa xaflad aad u ballaadhan oo la isaga yimaado waddamo badan oo dunida ah iyo  kuwa jaarka ahba. Shirar iyo xaflado socda maalin iyo habeen is xiga oo aan kala go lahayn ayaa lagu qabtaa. Waxaana Hudheelka soo gala habeenkaas Lacag ka badan ta uu helo sanadka oo dhan. Asad, fikir dheer ka dib ayuu go’aan ku gaadhay sidii uu lacagtaas gacanta ugu dhigi lahaa isaga oo aan eegayn khatarta ka iman karta, balse ka fikiraya inanta ay walaalaha yihiin mustaqablkeesda. Kana baqaya haddii haddii ay jaamacad waydo in mustaqbalkeeda oo dhami lumo ama niyad xumo ku dhacdo.

 Haddii la gaadhay goordanbe habeenkii xafladdu ka dhacaysay, abbaaro 3:45 habeennimo, xafladihii Hudheelka loo qorsheeyeyna ay gabogabo ku dhaw yihiin, waxa  uu bilaabay sidii uu u gali lahaa qorshihiisa. waxa uu beegsaday qasnada lacagtu ku dhacday habeenkaas oo uu  kawar qabay halka ay taalo. Saacado ayay ku qaadatay in uu gaadho halka ay taalo qasnada lacagtu  ku jirtay oo taalay  mid ka mid ah meelaha ugu ammaanka adag, balse aakhirkii waa uu gaadhay,  waxaana u suurto gashay in uu gacanta kusoo dhigo dhammaan lacagtii ku jirtay qasnadaas. Isaga oo ku jira xaalad dhuumasho ah ayuu ka  baxay Hudheelkii. Guul ayuu ugu dhammaaday hawl galkiisii, cawaaqib xumada arrintan iyo khataraha ku gedaaman oo dhanna madaxa ayuu u dhigtay.

Subaxiiba  waxa lagu war helay in la dhacay qasnadii Hudheelka ugu caansan magaalada oo ay ku jirtay lacagtii ugu badnayd ee soo gasha Hudheelka abid. Waxa  hal-xidhaale noqotay Hudheelkii ugu waynaa oo laga dhacay lacagtii ugu badnayd abid, isla markaana aan ilaa hadda la aqoonsan cida dhacday.  Talaabo kasta oo macquul ayaa la qaaday si loo ogaado cidda gaysatay xatooyada intan le’eg. Muddo ku siman todobaaddo  ayaa kasoo wareegtay dhacdadii.  Maamulkii Hudheelka iyo ciddii ay khusaysay hawshani waxa ay go’aan ku gaadheen in arinta loo bandhigo hay’adaha ammaanka iyo cida ku shaqo leh. Maamulkii Hudheelkuna waxa uu soo bandhigay abaal marin ah in la siiyo kala badh lacagtii la dhacay qofka sheega ama keena ciddii gaysatay dhactooyada intan le’eg. Isla markaana ammaankiisa la dammaanad qaadi doono.  

Asad oo aan ilaa hada la ogayn in uu yahay qofka Hudheelka dhacay waxa uu iska sii wataa shaqadiisii waxaanu subax walba iska xaadiriyaa Hudheelka oo kasii wataa shaqadiisa maalinlaha ahayd, ma jirto cid ilaa hada ku tuhunsan Asad inuu yahay qofka Hodheelka dhacay maaddaama uu yahay shaqaale meel hoose ka shaqeeya isla markaana aan lahayn xirfad aqooneed iyo mid tuugannimo oo heerkaa gaadhsiisan.

Maalin walba waxa  uu la socdaa  halka uu xaal marayo, isagoo ka war qaba in madaxiisa lacag la dul dhigay, balse waa nin go’aan adag waxaa uu ku adkaystay inaanu marnaba Hodheelka ka tagin si aan loo tuhmin.

Markii ay gaadhay balantii uu la galay Bilan ayuu u soo bandhigay walaashii in uu maanta diyaar u yahay in uu geeyo jaammacad isla markaana ay is diyaariso berry.  Waa farxad gaar ah oo ay heshay Bilan. Waxa ay u ahayd maalin xageeda qiimo u leh maaddaama ay bilaabayso waxbarasho sare oo ay halkaa ka sii wadanayso nolosheedii waxbarasho iyo asxaabtii ay lasoo kifaaxday, waxaanay bilawday sidii ay berri isugu diyaarin lahayd jaamacada. Waxa ay lasii balantay qaar ka mid ah asxaabteedii oo ay u sheegtay in ay berri ku kulmaan qaybta diwaan galinta ee jaamacada.

Waxa la gaadhay maalintii loo balansanaa in Bilan jaamacadda. bilawdo sidii ayaanay kaga mid noqotay ardaydii sanadkan fadhiisatay jaamacadaha ee bilawday waxbarasho sare. Bilan waa farxadeeda mana dareensana sida wax u jiraan iyo khatarta uu walaalkeed madaxa kula jiro isaga oo ka fuuryeelay jiritaankeeda iyo rabitaankeeda, mana dareensana walwelka iyo walaaca ku abuuran walaalkeed oo ah ninka dhacay Hudheelka iyo in  madaxiisa oo la dul dhigay lacag cida soo sheegta.

Asad waxaa u bilaabmay maalmo aan wanaagsanayn maaddaama uu ka warwarsanyahay dhibka ku iman kara hadii la ogaado arrinkiisa. Ugu danbaynna waxa uu Bilan u sheegay arrinta uu madaxa kula jiro iyo in uu iyada darteed u sameeyey dhacdadan iyada ah. Bilan oo aad uga xun dhibta la soo daristay walaalkeed ayaa aad uga murugootay arintan kusoo biirtay noloshooda isla markaana garawsatay in walaalkeed waxan oo dhan u sameeyey iyada darteed. Waxa kale oo ay ogaatay sida mar walba walaalkeed ugu warwararayo. Nolosheeda iyo farxaddeedana uga dedaalayo.

Sannad ayaa laga joogaa markii Bilan jaamacadda bilawday. Waxay hada dhamaysay sanadkii koowaad ee waxbarashada sare ee jaamacadda. Waa gabadh dhaliyar ah oo ka mid ah hablaha dhigta jaamacada. Waa inan aan quruxi ku yarayn oo u dhalatay muuq iyo jaah ay kaga dhex muuqato hablaha dhiggeeda ah.  waxay muddo wada socdeen ama sheeko ka dhaxaysay wiil ay waxbarasho soo wada qaateen oo ay wada dhigan jireen dugsigii sare ilaa haddana ay isku jaamacad yihiin, laguna magacaabo Kamaal. Kamal oo ah nin caqli badan, aqoontana ku fiican. Waxa ay Bilan wada sheekaysanayeen muddo ku siman saddex sano. Waxa ay ku heshiiyeen in ay meel arrin wada dhigtaan oo ay nolol wada samaystaan marka ay dhameeyaan waxbarashada sare ee ay hada bilaabeen.

Goobtu waa barxada hore ee jaamacadda, waxa ay fadhiyaan laba kursi oo isku xiga.  Iyaga oo wada qaadanaya wakhti ka mid ah wakhtiyada ugu fiican ama dadku iskugu farxada badan yihiin. Buug ay siteen ayay hortooda meel doog cagaarani ku yaal dhigeen.  falanqaynta arimaha jacayl ee ka dhexeeya ayaa la fogaaday maalintaasna may qaadan xiisadahii danbe. Waxa ay u ahayd jaanis ay ku wadaagaan waayahooda gaarka ah.  Sidii laba aan is waayi doonin ayay isu warsadeen.

“wali maka fikirtay inaynu iswaayi karo”? ayay wayddiisay Kamaal iyada oo la kaftamaysa.

“Haa dabcan, waayo wax waliba gacantayda kuma jiraan. kkkkk, laakinse maxaad ii waydiisay su’aashaa?”.

“Kaliya waxa aan ogaanayay in aad ila qabto dareenka aan qabo iyo sida aan u jeclahay, waxa aan se ogaaday in aanad marnaba garabkayga ka tagayn? Saw ma saxsani hada?”

“Haa gacaliso, waad saxsantay, marnaba kala tagi mayno innagu. Waxa tahay qofka aan u qorsheeyey mustaqbalkayga iyo aayahayga danbe, sideen kuu tuuri karaa marnaba haku fikirin taas.”

“Kamaalow muddo ayaa laga joogaa wakhtigii aynnu wada soconnay, ilaa haddana waxa tahay qofka kaliya ee aan ku wada qancay, balse su’aal maku waydiin karaa?”

“Haa ,dabcan soo dhawaw walaalo?”

“Waxa aan doonayaa in aynu is guursano”

“Guur aa? Walaal waa arrin fiican,  laakin saw ma ogid in aynu nahay arday hadda dhigata jaammacad. Horena waxa aynnu ugu ballanay in aynu arintaas dhamayno marka  jaammacaddu dhammaato ee aynu noqono dad isku filan. Saw ma ogid in hadda gacanta la innagu hayo oo aynu nahay dad waxbarta”. Ayuu si dhiirran ugu tiraabay Kamaal.

Bilan oo aan soo dhawayn hadalada ka soo yeedhay kamaal, ayaa ku celisay  “waa run laakiin waxa aan rabaa in aynu is guursano sida ugu dhakhsaha badan, taasna waxaan kaa sugayaa in aad go’aan kasoo gaadho wakhtiga ugu dhaw uguna macquulsan”.

Arrintoodu waxa ay abuurtay kala durugsanaan xagga guurka ah. Mid waliba waxa uu la yimi qorshe ka kale ku adag. Kamaal oo ku adkaysanaya go’aankiisii hore ayaa ku celiyay:

“isku day in aad I fahanto Bilaneey, waad ogtahay in ay adagtahay in aynu is guursanno wakhtigan markaa arrinkaas dib innoogu dhig fadlan. Ma joogno wakhtigii aynu ka hadli lahayn arintaas, taas ogow”.Sidaas ayay  ku dhammaatay maalintaasi Kamaalna ku adkaystay go’aankiisii.

Muddo kib waxa ay Bilan sidii si la mid ah ugu soo celisay arrintii guurka. Waxa ay ugu celisay in ay is guursadaan, balse taa bedelkeeda waxaa markale ka hor yimi Kamaal oo u sheegay in aanu wakhtigan diyaar u ahayn guur, arrimo dhaqaale iyo ardaynimo awgeed balse mar walba uu ilaalinayo jacaylka iyo kalsoonida u dhaxaysa isaga iyo Bilan. Bilan waxa ay markale ku guuldaraysatay in ay ku qanciso guurkooda. Balse waxa ay ka fikirtay  sidii ay u xallin lahayd arrimaha dhaqaale ee uu Kamaal u diiddan yahay guurkooda maaddaama Kamaal shuruud uga dhigay dhaqaale inay is guursadaan.

Todobaad kaddib ayay iskula soo noqdeen talo.  Bilan iyo Kamaal waxa ay ku sugnaayeen  Star Night Club, si ay isaga waraystaan arrinkii guurka ee ay isku diidnaayeen. Markan Bilan waxa ay u muuqataa qof haysa qorshe fudud oo ay lacag ku heli lahaayeen isla markaana ay si fudud isugu guursan lahaayeen.  Oo xaggee ayay ka keeni kartaa dhaqaalaha ay isku guursanayaan iyada iyo Kamal? Suuro gal ma tahayse inay idil keento qorshe ay lacag ku heli lahayd si ay isu guursadaan Kamaal?. Si kastaba ha ahaatee waa in ay soo bandhigtaa maanta qorshaha ay hayso ee ay damacday inay u sheegto Kamaal kaasi oo ah in ay hayso qorshe ay lacag ku filan ku heli karaan taasina, si guurkoodu u suurta galo iyaga oo waxbaranaya.

Sheeko iyo haasaawe dheer oo qaatay saacado ayay maalintaas inteeda badan ku qaateen waa wakhti danbe waxaa lasoo gaadhay xiligii ay Bilan u soo bandhigi lahayd qorshaheeda. Waatan iyada oo u sheegaysa qorshaheeda.

“Kamaalow waad ogtahay in guurkeena aad shardi uga dhigtay dhaqaale.  Waxa aan in badan ka fikirayay in aan sameeyo sidii aynu dhaqaale ku heli lahayn, ugu danbayn waxaa ii fududaatay arintaas, balse waxay ku xidhantahay kolba sidaa aad iila qaadato?”

“Waa run walaal, laakiin ma ii sheegi kartaa qorshahaas?.  Kamal oo ka fikiraya sida ay Bilan ku keeni karto qorshe fudud oo dhaqaale lagu heli karo ayaa iswaydiiyay; suurto galnimada ah in ay  keeni karto qorshe fudud oo hal mar lacag lagu helo karo si arrinkoodu u dhamaado.

“Kamalow  waxa aad ogtahay in sanad ka hor la DHACAY Hudheelka magaalada ugu wayn, lagana dhacay lacag aad u badan. arrintaasi oo aan ilaa hadda cid loo hayn. waxa intaas dheer in lasoo shaaciyay in cida soo sheegta budhcaddaa tuugada ah, laguna abaal marin doono lacagtaas kala badh.  Markaa waxa aan doonayaa in aad hawshaas gasho. Taasi waa qorshaha kaliya ee aynu lacag ku heli karo” ayay hadalka ku dheeraysay.

“Oo walaal maxa inaga galay Hudheelkaas iyo arintiisa? Ta labaad waa arrin aan inaga inoo ool maaddaama aynaan garanayn dadka Hudheelka dhacay”, ayuu ugu halceliyay.

“Isku day in aad I fahanto, arintaas anigaa fududaynaya, talaabo kasta oo la qaadayo aniga ayaa masuul ka ah, markaas go’aanku adiga ayuu kugu xidhan yahay.”

Kamaal soo dabcay ayaa ku celiyay “waa si fiican haddii ay macquul tahay in lacagtaasi gacanteena soo galayso dhib la’aan”. Ugu danbayn waxa ay u sheegtay warbixin ku saabsan hawsha iyo tallaabooyinka uu qaadayo Kamaal si uu hawshaas u galo”.

Subaxnimo hore maalin Axad ah ayuu Kamaal  diyaarsaday dhammaan cadaymaha muujinaya qofka dhacay Hudheelka, iyo meesha laga helo. waxa uu gacanta ku dhigay dhammaan maclumaad kasta oo fududaynayaa hawshaas. Waxa uu aaday goobtii uu ku sugnaa mulkiilaha Hudheelku si ay arrinta uga wada hadlaan. Saacad kadib Kamal waxaa u suurto gashay in uu  mulkiilaha ku booqdo xafiiskiisa oo ku yaala Hudheelka, maaddaama ay arintani tahay arrin xasaasi ah oo aan la doonayn in cid kale ogaato.  Waxa uu u gudbiyay dhammaan macluumaadkii uu hayay isaga oo ka jawaabayay dhammaan su’aalaha laga waydiinayo arintan. Balan iyo heshiis kaddib waxa ay  ku kala tageen in maalin iyaga u gaar ah ay galaan hawshan Kamaalna uu qayb ka ahaado qorshe kasta oo lagu soo qabanayo danbiilahan dhacay Hudheelka sida ugu fududna sharciga/Maxkamad loo horgeeyo.

Todobaad ayay si wada jir ah u wada shaqaynayeen Mulkiilaha Hudheelka, kamal iyo hay’adaha amaanka ee hawshan baadhayay, aakhirkiina waxa lagu guulaystay in lasoo qabto  Tuuga dhacay Hudheelka.

Su’aasha is waydiinta mudan baa ah, Waa kuma tuuga lasoo qabtay? Kamaal aqoon ma u leeyahay qofka uu gacantiisa kusoo qabtay? Bilan warbixin ma ka siisay qof ka ay u dirtay in uu soo qabto? Dhammaan su’aalahan maha kuwo uu jawaab u hayo Kamaal. Kaliya waxa uu ogyahay in uu Tuug soo qabtay, diyaarna u yahay in uu helo lacagta abaal marinta ah marka maxakamadda horteeda laga cadeeyo in uu tuuggani yahay kii Hudheelka dhacay.

Maalintii ballantu ahayd ayuu Kamaal ku wargaliyay Bilan in gabi ahaanba arintii suurto gashay oo ku guulaystay in lasoo qabto tuugii.  Waxa aanu ku yidhi

“Bilaneey walaal hawl dheer iyo baadhid kaddib waxa sabtida loo balansanyah sidii loo maxkamadayn lahaa tuugga aynu soo qabanay innagana waxaa inoo fududaanaysa hawsheenii waxa aynu si fudud u helaynaa lacag badan oo ku filan dhammaan hawlaheena, waa inaad isku diyaarisaa sidii aad maxkamadda horteeda uga cadayn lahayd.” Ayuu ugu bushaareeyay isaga oo aad u faraxsan.

“Maya, maya  anigu diyaar uma ihi in aan maxkamadda tago, adiga ayaa arintaas soo dhamaynayaa.” Ayay iyada aad u naxsan oo neeftuuraysa ku celisay.

Bilan waxa ku bilaabmay wallaac iyo xaalad aan deganay. Yaab badanaa, illayn bidaari sibiq bay kugu gashaa ayay hoosta ka leedahay. Ma ay filayn in ay tanoo kale dhici doonto. Naxdin badanaa ma walaalkeed ayay soo xero galisay, oo ma waxay u quudhay in la keeno maxakamad, oo waliba ay iyadu markhaatiga ku furto. Xaaladdu ku adakaa, sideen ugu sheegaa arintan kamaal, maya taas daruuri maaha hada, wax kasta way dhaceen waa in aan ka badheedhaa oo aan ku adkaystaa go’aankaygii  hore ayay idil talo ku dhamaysatay. Ugu danbayn waxa ay isla qaateen in Bilan maxkamadda hortimaaddo maalinta loo balansan yahay kiiskan.

Sabtida 8:00 subaxnimo, waa maalinta loo balansanyahay in maxkamadda la horkeeno tuugga si loogu caddeeyo dhacdadan ah in uu yahay qofka hudheelka dhacay loona mariyo waajibaadka sharci ee uu xaq u leeyahay. Waxa la diyaariyay hoolka dacwada oo ay ku sugnaayeen dad badan oo jaar la ahaa Asad balse aan filayn marnaba in qofka danbiilaha ahi uu yahay Asad. Waxa ay u dhegtaagayeen cidda uu noqon doono tuuggan ka yaabiyay cid kasta oo wax ka ogayd dhacdada.

Gaadhiga Booliska nooca shabagga leh ayaa laga soo istaajiyay. Waxa qafiska ku jira Asad, oo silsilado badan meel kasta lagag xidhay. Sawirro badan ayaa laga qaaday intii la soo dejinayay ee aan qolka dacwadda la keenin. waxa lasoo galiyay hoolka dacawada. Fikir ayuu iskula noqday. Ma qiyaasi karo cidda arrintiisa fashilisay. Waxa kaliya ee filayaa in uu yahay qof ka fog. Waxa uu noqon karaa dadka aad Hudheelka ka wada shaqaysaan ayaa u badan malihiisa. Ilaahow nimaan waxba ogayn ha caddaabin.Su’aalo badan oo tuhun u badan ayaa maskaxdiisa ku soo faruurmay.  Ugu danbayn ILAAHAY AYUU TALO SAARTAY isagoo og inuu yahay danbiile.

Kursiga hore ee Hoolka dacwadda waxa  kasoo muuqda Bilan iyo Kamaal oo marag-furayaal ah. isla markaana haya cadaymaha la xidhiidha arintan. Dhinaca kale waxa soo fadhiya mulkiilaha Hudheelka la dhacay. Gees kale waxa ku sugan hay’adaha nabad sugidda. Wajahadda hore meel inyar ka sarraysa kuraasta kale ee hoolkana waxa fadhiya garsoorayaasha qaadaya kiiska iyo kaaliyahoodii.

Waxa la soo galiyay Hoolka dacwadda. Markalilya ayay sawaxan iyo xanshaashaq isla kaceen dadkii dacwadda dhegaysanaya. Qof wal oo Asad hore u yaqaanay waxa ay ku noqotay u qaadan waa. Ma Asad  baa qofka ah tuuga ahi? waa yarkii jaarkeena, Allahu Akbar iyo erayo kale oo dayro iyo amakaag ah ayay ku tiraabayaan.

Kamaal oo yaabban ayaa dareemay in ay wax jiraan maaddaama  ay Bilan marnaba indha siin wayday tuuga. Bilan oo mudo foorartay ayuu kamaal waydiiyay waxa ku dhacay ee ay la murugaysan tahay? Waxba iyo maxkamada ayaan ka baqayaa ayay ku jawaabtay iyadoon marnaba xaga eedaysanaha (walalkeed) eegi karayn.

Hadii dacwadii bilaabantay waxa markhaatiyo loo soo kiciyay Bilan iyo Kamaal si ay u ugu caddeeyaan dambiilaha. Asad ayaa markaliya Naxay oo isla kacay isaga oo ku jira shabagga maxbuuska ee hoolka dhexdiisa.

“Walaal ma adigaa qofka isoo galiyay halkan” ayuu isaga xabeebsan hoos u yidhi.  Af kala qaad ayay ku noqotay. Waxa uu liqi kari waayay oo ku adkaatay in walaashii soo dacwaysay oo arrintiisa fashilisay. Siduu u aqbali karaa qoftii uu soo koriyay ee uu iyada darteed u noqday tuug, isla markaana naftiisa u ilaaway ayaa sidan samaysay oo maantana maxkamadda horteeda kaga caddaynaysa kiiska.

Halkaasi waa meesha ay  Kamaal ugu caddaatay in Bilan iy Asad ay walaalo yihiin. Waxa uu maqlayay hadalkii Asad ee ahaa “Walaal ma adigaa qofka isoo galiyay halkan”. Waxa kale oo uu ka dheregsanaa xanuunkii iyo werwerkii Bilan ku abuurmay markii Asad maxkamadda soo galay. Yaab badana! waa side xaalku? ma adigaa waalan mise cadanbaa laga heesayaa? waa maxay masiibadani? waa su’aalaha  kamaal maskaxdiisa ku soo noqnoqonayay?.

“YAA ! OO Asad ma walaalkaabaa, haddaan gartay, walalkaa ayaad gacanaada ku  soo xidhay walow danbiileba ha noqdee? Anigana waxa aad i galisay godobta intaa le’eg.  Sideed ugu fikirtay in aad walaalkaa madaxiisa lacag ku hesho” ayuu si cadho leh ugu yidhi Bilan oo dhinaciisa fadhiday.

Hadii maxkamadaynta Asad ay socotay muddo saacado ah waxa la gaadhay xiligii la soo afmeerilahaa dacwadda. Maxkamaddu waxa ay ku qanacday dhammaan cadaymihii la horkeenay, Asadna waxa uu noqday danbiile xaq u leh in la ciqaabo.  Garsoorihii ayaa ku dhawaaqay XUKUNKII,waxa aanu markii hore akhriyay xaashida eedda iyo ta go’aanka oo isku lifaaqan, iyada oo loo dhegtaagayo go’aanka ayuu ku dhawaaqay xaakimku go'aankan:

Markii ay noo cadaatay in Asad uu yahay qofka danbiilaha ah laguna cadeeyey , waxa ay maxkamaddu ku xukuntay 30 sano oo xadhig ah. Maxkamaduna way xidhantahay.

Buuq iyo sawaxan ayay meeshii isla kacday. Kamaal ayay talo ku caddaatay. Asadna waxa hadda lagu wareejiyay lacagta uu abaalmarinta u helay. Lacag iyo adduun midna uma dhadhamayo Kamaal. Kaliya waxa uu ka fikirayaa wiilka maskiinka ah ee uu xabsiga galiyay iyo godobta uu qaatay. Waxa kale oo uu la yaabban yahay gabadha Bilan ah ee arrintan faraha u galisay iyo caqligeeda siiyay in ay walaalkeed lacag dhaafsato. Waxa go’aansaday in uu qoro warqad uu ku codsanayo inuu u iibiyo xadhiga Asad si uu uga fardaamiyo xadhiga mudDada dheer ah ee lagu xukumay, maaddaama uu khalad ka galay ninkaa maskiinka ah ee uu soo xareeyey inkasta oo uu tuug ahaa laakiin aanu ahayn mid si shakhsiyan ah ugu badheedhay tuugannimo.

Ugu danbayn waxa la aqbalay codsigiisii, waxa aanu ku guulaystay in uu furto oo uu xoriyadiisii usoo celiyo. Asad waxa noqday xor oo waxa uu ka badbaaday xabsi dheer oo noloshiisa ah.

Kamaal waxa uu cashar ka bartay waxa meesha ka dhacay. Waxa uu garawsaday garashada hoosaysa ee Bilan isaga oo yaqiinsaaday in ay isagana berri sidaan ku samayn doonto. waxa aanu go’aansaday in uu xadhiga u jaro Bilan oo ah qofta samaysay dhacdadan ee walaakeed soo galisay xadhiga.

Sideen u aamina karaa qofkan oo kale hadiisa aan aamino suuro gal ma tahay inaan ka

sideen u aamin karaa qofkan oo kale. Haddii se aan aamino ma tahay qof u qalanta in la aamino, maaddaama oo ay walaalkeed sidan u gashay. Jawaabtu waa maya. Waxa uu hadal ku gabogabeeyey WARAABAHA HOOYADII CUNAY, HABARYARTII MA UGA RAYN. waar illayn dumar waa dhallaan raad wayn. Ugu danbayn waxa uu Bilan ku yidhi “walaal waan ka xumay waxa aad samaysa, aniguna  kuuma hayo meel aan kaasiiyo noloshayda maaddaama aad sidaa samaysay ADIGIYO NASIIBKAA”.

                             Dhammaad.

31.07.2016.

Jaaj993@gmail.com